Ergitme İşlemi Nedir?

Metal malzemeleri ergime sıcaklığının üzerindeki sıcaklıklarda ısıtarak katı halden sıvı hale getirme işlemine ergitme işlemi denir. Ergitme süreci aşamalar halinde gerçekleşir. Öncelikle malzeme seçimi yapılır, sonrasında havadan gaz kapması önlenir. Ardından gaz giderilir, tane küçültülür ve temizleme işlemi ile ergitme tamamlanır. Alaşımın kirlenmesinin önüne geçmek için hurda malzemeler ve ham malzeme alınan yer tarafından renkli kodlar ile işaretlenmelidir. Kirli ve rutubetli malzemeler şarj sırasında gaz arızaları meydana getirebileceği gibi, fiziksel tehlikeler de meydana getirebilir. 

Parçacıklardan arıtmak ve gaz kapmasını önlemek için bir örtü altında ergitme işlemi yapılmalıdır. Döküm sıcaklığına, alaşımın kompozisyonuna ve ocağın tipine göre doğru örtü tercihi yapılır. Örtü altında ergitme, düşük sıcaklıklarda büyük bir problemdir. Ergitmeyi perdelediği için tuz karışımlarına ters etki yapar. Belirli tipte örtüler, belirli döküm sıcaklıklarına ve ocak tiplerine uygun olarak üretilmişlerdir. Alüminyum-magnezyum gibi belirli alaşımlar değişik kompozisyonları sodyumun etkisine dayanamazlar. Bu sebepten dolayı uygulamada da belli tipte özel örtüler kullanılır. Kokil dökümde çekme miktarını, az miktardaki gaz azaltır. Genelde bütün gazın atılması istenir. Gerekli ilaveler yapılarak gaz miktarı kontrol altına alınır ve istenilen seviyede tutulur. Sıcaklığı sabit tutmak veya düşürmek amacı ile gaz giderme işlemi gerçekleştirilir. Gaz giderme işleminin faydalarından bir tanesi de, yüksek silisyum alaşımlarında sodyum istenmeyen yapıyı meydana getirir. Gaz giderme işlemi sayesinde sodyum, ergitilmiş metalden uzaklaştırılır. 

Ergitilmiş metal içerisinde çok az miktarda bulunan titan ve boron gibi elementler, katılaşma sırasında kristal yapı için çekirdekleri oluştururlar. Bu sayede maksimum mekanik özellikler elde edilir ve kesit kalınlığındaki değişiklikler dengelenir. Temizleme işleminde ise, metalin üzerine yeterli miktarda temizleme-örtü tozu serpilir, beş dakika bekletilir ardından hafifçe karıştırılır. Kırmızı rengi aldıktan sonra metalin yüzeyinden sıyrılarak alınır. 

 

Bu yazımız da ilginizi çekebilir: ASTM Nedir?